*:ابدیت و یک روز (Eternity and a day)ٰ، تئو آنجلوپولوس، سینمای یونان، 1998.
زن خیلی آرام به فکر فرو میرود، لبخند میزند، به اطراف نگاه میکند، دوباره لبخند میزند و لبش را گاز میگیرد، اشک میریزد و لبخند میزند،...
*: آینه (The Mirror)ٰ، آندری تاکوفسکی، سینمای روسیه، 1975.
You have to embrace the mystery of the universe to stay sane.
Rebecca Miller
*: نقشه مگی (Maggie's Plan)ٰ، ربکا میلر، سینمای آمریکا، 2015.
من عاشقم؟
آری، چون انتظار می کشم،...
*: دخنر روی پل (La Fille sur lapont)ٰ، پاتریس لوکنت، سینمای فرانسه، 1999.
زیستن، به خیالش، همین است که هست؛ بیدار شدن از خواب و رفتن به اداره و بازگشت به خانه و خوردنِ شام و چشم‌ها را روی هم گذاشتن و خوابیدن. امّا زیستن، انگار، چیزِ دیگری‌ست که واتانابه نمی‌شناسدش؛ تن به عادت ندادن و کشفِ لذّتِ زندگی. بی بهانه نمی‌شود زندگی کرد. آن‌چه هست، انگار، نامِ دیگری دارد. ارزشِ زندگی به لذّتی‌ست که آدمی نباید از خودش دریغ کند.{منبع}
*: زیستن (IKIRU)ٰ، آکیرا کوروساوا، سینمای ژاپن، 1952
یادم نیست کجا از کیارستمی خوانده یا شنیده بودم که گفته بود، فیلمهایی که تماشاگر را سر جایش میخکوب میکند، اشکش را در می آورد و یا با احساساتش بازی میکند را دوست ندارد. به نظر کیارستمی فیلم باید تا جایی که میتواند به واقعیت زندگی افراد نزدیک باشد تا تاثیرگذار واقع شود.
به نظرم همه ی فیلم های کیارستمی تلاشی است برای اینکه نحوه ی دیگری از نگاه به واقعیت ارائه شود. منظور کیارستمی اینست که واقعیت (یعنی نگاهی که اکثر ما به چیزها داریم) هم واقعیت ندارد. واقعیت چیزی به جز نحوه نگاه ما به زندگی نیست و به طور تمام و کمال ساخته ذهن ماست. واقعیت چیزیست در شمار همه ی آنهایی که می توانیم تغییرشان دهیم.
واقعیت اینست که میتوان در زیر درختان زیتون، درست همان جایی که زلزله آمده به دنبال عشق دوید و به داستان عشق حسین به طاهره گوش سپرد. می توان آدم هایی را دید که آدرسی ندارند و از صدای ماشین بدشان می آید و آدرسشان را پشت درخت اعلام میکنند.
میتوان به واژه پلاستیک به طرز خنده آوری گفت "پالاستیک" تا واقعیت دردناک نداشتن سرپناه برای یک تازه عروس و داماد تحت الشعاع قرار بگیرد.
و میتوان حسین را ده بار به آن بالا فرستاد و تیم فیلم برداری و همه بیننده های فیلم را سر کار گذاشت، تا او فرصتی پیدا کند و از عشقش به طاهره بگوید تا بلکه بتواند دل او را نرم کند.
بشنوید- موسیقی متن فیلم زیر درختان زیتون- دومینیکو چیماروزا
آملی تنهاست، شاید مثل هر کدام از ما آدمها،ولی آملی با
بقیه آدمها فرق دارد، آملی در چنین دنیای مرده‌ای ترجیح
می‌دهد که در رویا زندگی کند. آملی به چیزهای کوچک نگاه میکند و از دیدن آن‌ها لذت
می‌برد،... چقدر هر کدام از ما میتوانیم شبیه به آملی باشیم. میتوانیم عاشق باشیم و از
صبح تا شب کارهای خوبی که دوست داریم بکنیم. در دنیایی که همه عادت کرده‌اند به
داشتن احساس بد، بدون اینکه بقیه متوجه بشوند به آن‌ها کمک کنیم و احساس خوب هدیه
بدهیم، خودمان خوشحال‌تر بشویم و دنیا را کمی رنگی‌تر کنیم. و با همه ی این احوال، شب،
وقتی که خسته از بدی‌ها به خانه برمی‌گردیم حوصله هیچ چیز و هیچکس را نداشته باشیم و
به این فکر کنیم که مثلا ای خدا (یا هر چی که بهش اعتقاد داریم!)، این حق من نیست،
منی که،... چرا که شاید گاهی وقت‌ها به این فکر بیفتیم که این دنیا خیلی بدتر از این حرفاست که ما به تنهایی بتوانیم
از پسش بربیایم.
*: غافلگیر شدم. بیشتر شبیه به خواب بود تا فیلم. واقعا
قشنگ بود. خیلی وقت بود که از دیدن یه فیلم به این اندازه لذت نبرده بودم. همه چیز
این فیلم از جمله فیلم بردای، کارگردانی، داستان و البته موسیقی زیبای متن، باعث
شد که من در یک کلام عاشقش بشوم.
**: ژان‌پی‌یر ژُنه بعد از
نمایش عمومی فیلمش، گفته بود که زندگی واقعی [زَهر] را می‌‌شود همیشه دید؛ از
پنجره‌‌یِ کافه‌ای در پاریس، یا با دوربینی
کوچک که زندگی آدمها را، بی‌اجازه، می‌کاوَد. امّا، جای خیال،
جای چیزی که پادزَهر باشد، خالی‌ست و آدمها اگر به بَقای
خود علاقه دارند و می‌خواهند مُنقرض نشوند، باید فکری برای این قضیه بکنند. "از اینجا"
***: آملی (Amélie)ٰ، ژان پی‌یر ژونه، سینمای فرانسه، 2001
دفتر عشق اما، برای همیشه باز است،...
*عکس: خانه دوست کجاست- عباس کیارستمی